به گزارش روستانیوز به نقل از ایرنا، روستاهای منطقه کویری خارتوران محل عبور بسیاری از عشایر به ویژه عشایر مهدیشهر و همچنین استان‌های همجوار برای قشلاق گذرانی است، به علت وسعت جغرافیایی زیاد این منطقه در برخی نقاط حتی راه‌های روستایی دارای زیرسازی مناسبی نیستند.
این منطقه به خاطر ذخیرگاه زیست‌کره ملی توران و وجود زاغ بور تنها پرنده بوم‌زاد (اندمیک) ایران، یوزپلنگ آسیایی که در خطر انقراض قرار دارد و سایر حیوانات حیات وحش برای گردشگران، علاقه‌مندان و دوستداران محیط زیست، از اهمیت خاصی برخوردار است.
یکی از روستاهای این منطقه به نام «تغمر» که محل عبور مسیر ۲ روستای دیگر یعنی «نور» و «تجور» است، معبر مهمی برای گذر عشایر منطقه شمال کشور به جنوب محسوب می‌شود. این روستا در منطقه کویری و کمترتوسعه‌یافته خارتوران واقع شده است که با جاده اصلی حدود سه کیلومتر فاصله دارد و جاده خاکی آن با اندک بارندگی غیرقابل تردد می‌شود.
به گفته اهالی، چند سالی از تیغ کشی جاده این روستاها می‌گذرد، خرابی جاده موجب شده خودروهای سنگین و حتی تراکتورها هم حاضر به حمل بار برای این روستاها نباشند؛ این در حالی است که عشایر نیز برای جابجایی دام‌های خود به این روستاها با کامیون و کامیونت با مشکل جدی روبرو هستند.
آسفالت راهی که به عشایر منطقه کمک می کند
یکی از اهالی روستای ۱۲ خانواری «تغمر» در گفت و گو با خبرنگار ایرنا در این‌باره گفت: نامه‌نگاری و پیگیری‌های فراوانی برای زیرسازی و آسفالت این جاده‌ها انجام شد، اما تاکنون به نتیجه نرسید، رفت و آمد به ویژه در فصل سرد سال در راه کویری برای مردم به چالشی بزرگ تبدیل شده است.
وی گفت که راه ارتباطی روستای «تغمر» برای ۲ روستای «نور» و «تجور» هم استفاده می‌شود که به گفته اهالی تا انتهای مسیر حدود ۲۰ کیلومتر راه است.
خبرگزاری جمهوری اسلامی در شاهرود نیز بارها در راستای وظیفه ذاتی خود برای محرومیت زدایی و اطلاع رسانی، گزارش‌های مردمی تهیه نموده است. آبان‌ماه سال ۹۹ گزارشی با عنوان «تغمر شاهرود روستای کویری با زخم‌های کهنه» این موضوع پیگیری شد.
حسن فتح‌خواه یکی دیگر از اهالی روستای «تغمر» گفت: راه عبور دام عشایر برای رسیدن به کویر از این سه روستا می‌گذرد.
وی با بیان اینکه بیش از ۵۰ آغل نگهداری دام سبک عشایری در این منطقه وجود دارد، افزود: در ترسالی‌ها بیش از ۴۰ هزار رأس دام در این منطقه قشلاق گذرانی می‌کنند.
فتح‌خواه با بیان اینکه دامداری و کشاورزی شغل اصلی مردم این منطقه است، تاکید کرد: عشایر در فصل زمستان با دام‌های سبک خود به دامداران منطقه اضافه می‌شوند.
حضور عشایر طی چند سال گذشته در این منطقه کاهش یافته است
وی با اشاره به اینکه جمعیت عشایر کوچ رو استان سمنان در این روستاها با داد و ستد بومیان بخشی از اقتصاد منطقه را تحت تاثیر قرار می‌دهد، ادامه داد: خرابی راه و در نتیجه گرانی حمل و نقل و برخی مسایل اقتصادی دیگر در چند سال گذشته بر کاهش حضور عشایر در این منطقه تاثیر زیادی گذاشته است.
یک بانوی خارتورانی هم گفت: معلم‌ها و کارمندان روستاهای خارتوران هر روز به سختی از این جاده‌های خراب برای حضور در محل کار خود تردد می‌کنند.
مریم عامری با بیان اینکه در دوران شیوع کرونا بر اثر خرابی جاده و دیررسیدن آمبولانس به منظور انتقال بیماران قلبی، ۲ نفر فوت کردند، افزود: آمبولانس‌های ۲ دیفرانسیل و کمک‌دار هم در این جاده‌های خاکی که بر اثر سیلاب‌های فصلی دچار آب‌بردگی می‌شوند، توان ادامه مسیر ندارند.
شاخص جمعیت برای تکمیل محورهای مواصلاتی
مدیرکل راه و شهرسازی شرق استان سمنان هم در این راستا به خبرنگار ایرنا گفت: اولویت دولت، ساخت راه و محورهای ارتباطی روستاها برای جمعیت بالای ۵۰ خانوار در طرح محرومیت زدایی «ابرار» این وزارتخانه تعیین شده است.
امیرعمیدی با بیان اینکه بیشتر روستاهای منطقه خارتوران کمتر از ۵۰ خانوار جمعیت دارند، افزود: روستای «تغمر» دارای ۱۰ خانوار و «نور» نیز دارای ۲۰ خانوار جمعیت است، پیگیری تامین هزینه آسفالت محورهای این روستاها با اجرای طرح «ابرار» در وزارت راه و شهرسازی از سال‌های گذشته تاکنون ادامه دارد.
هزینه هر کیلومتر آسفالت چهار میلیارد تومان است
وی با اشاره به اینکه روستای «تغمر» کمتر از چهار کیلومتر و روستای نور ۱۷ کیلومتر آسفالت نیاز دارد، تاکید کرد: برای آسفالت و ساخت هر کیلومتر راه روستایی چهار میلیارد تومان هزینه می‌شود.
به گفته وی، روستای «تجور» نیز در انتهای مرز استان سمنان و استان‌های همجوار کویر لوت قرار دارد.
مدیرکل راه و شهرسازی شرق استان سمنان گفت: با توجه به هزینه‌های راه‌سازی، نامه‌نگاری با مسوولان استان و سازمان راهداری و همچنین وزارتخانه برای دریافت اعتبار از محل طرح محرومیت زدایی به منظور ساخت و آسفالت راه‌های این منطقه انجام شده که تاکنون اعتباری اختصاص نیافته است.
عمیدی اظهار داشت: امسال تفاهم‌نامه‌ای با معاونت استانداری سمنان و فرمانداری ویژه شاهرود امضا شد که در این راستا ۵۰۰ میلیون تومان اعتبار از محل روستاهای فاقد دهیاری برای ساخت «آبنما» در این منطقه اختصاص یافت. آبنما سازه‌ای است که آب‌های روان بر روی جاده را در مسیر رود هدایت می‌کند و کمتر از ساخت پل هزینه دارد.
وی با بیان اینکه این آبنما برای مسیر ۱۵۰ متری از درون رودخانه در مسیر روستای «تغمر» انجام می‌شود، ادامه داد: پیمانکار اجرای این طرح مشخص و در صورت مساعد بودن شرایط آب و هوایی در منطقه تا ۲ هفته آینده عملیات اجرایی آن آغاز خواهد شد.
مدیرکل راه و شهرسازی شرق استان سمنان با بیان اینکه بهسازی راه روستاهای رضا آباد، فرینو و کلاته مطهری در منطقه کویری و دورافتاده خارتوران نیز با اعتبارات، امکانات و توانمندی داخلی این اداره کل در حال انجام است، اظهار داشت: در این راستا امسال پنج کیلومتر از راه روستای کلاته مطهری بهسازی و آسفالت شد.
وی اظهار امیدواری کرد: پیگیری برای اختصاص اعتبار راه روستایی «تغمر» از محل طرح محرومیت زدایی «ابرار» نتیجه بخش باشد و سال آینده با تخصیص اعتبار این راه روستایی نیز به سرانجام برسد.
مدیرکل راه و شهر سازی شرق استان سمنان ابراز داشت: با توجه به تعداد زیاد روستاهای بدون دهیاری و همچنین وسعت و پراکندگی آنها در شرق استان سمنان با اولویت‌بندی نیازهای مردم، ساخت و آسفالت راه پیگیری می شود.
امسال ۵۱ کیلومتر از راه‌های روستایی آسفالت شد
عمیدی با بیان اینکه طی هشت ماه گذشته از سال ۱۴۰۱ بیش از ۵۱ کیلومتر راه روستایی در شرق استان سمنان با روکش آسفالت بهسازی شد، افزود: تنها نیمی از ۸۱ میلیارد تومان اعتبار سال گذشته برای طرح‌های محرومیت اختصاص یافت و امسال نیز حدود ۲۰ میلیارد تومان از آن محقق شد.
مدیرکل راه و شهرسازی شرق استان سمنان تاکید کرد: تیغ کشی فصلی راه‌های روستایی پس از هر بارندگی به منظور تسهیل در رفت و آمد مردم با اولویت روستاهای دورافتاده در دستور کار است.
شهرستان شاهرود با ۵۴ هزار کیلومتر مربع وسعت در شرق استان سمنان قرار دارد. شهر بیارجمند، مرکز بخش بیارجمند، در ۱۱۰ کیلومتری جنوب شرق شاهرود قرار گرفته و تا مرکز استان ۳۱۰ کیلومتر فاصله دارد و این بخش با بیش از ۱۰ هزار نفر جمعیت دارای ۴۲ روستا است.
برخی روستاهای منطقه در اطراف پارک ملی و زیست کره حیات وحش خارتوران در ۲۵۰ کیلومتری جنوب غربی شاهرود و ۱۲۳ کیلومتری جنوب بیارجمند واقع شده است.
مهم‌ترین جاذبه گردشگری این منطقه تپه‌های ماسه‌ای، سیاه چادرهای عشایری و صنایع دستی به ویژه دست‌بافته‌های زنان است.