وجود ۷۰۰ هکتار باغ از گونه هایی مانند مرکبات و انار که از چشمه هایی روستای مارین آبیاری می شود با توجه به امکان خشکیدگی این منابع آبی تهدید کننده مهمترین منبع درآمد این روستای ۲ هزار نفری است.

اهالی دیل با اشاره به اینکه بخش عمده ای از درآمد خانواده های این روستا براساس باغداری استوار است از مسئولان انتظار دارند تا با انتقال آب سد کوثر که در نزدیکی منطقه دیل قرار دارد به تامین پایدار آب کشاورزی اقدام کنند.

وجود ۱۱ اثر تاریخی که در فهرست آثار ملی ثبت شده، باغستان های متنوع، دشتک زیبای دیل و چندین بقعه متبرکه باعث شده که گردشگری به عنوان دومین ظرفیت اقتصادی روستای دیل مطرح شود اما ضعف زیرساخت های این صنعت سبب شده درآمد چندانی از طریق گردشگری نصیب اهالی نشود.

این روستا که از جنوب به کوه کاردی و از شمال شرقی به کوه ولی گنج محدود می‌شود همزمان با فصل پاییز به دلیل برداشت میوه هایی چون پرتقال،نارنگی و لیموشیرین از سویی و برگ ریزان و جمع آوری میوه درختان جنگلی از سوی دیگر، فصل بهار برای دشتک زیبای دیل و تابستان به علت خنکای سایه سارهای باغستان هایش قابلیت پذیرش ایرانگردان و حتی جهانگردان را دارد.

نوستالژی عبور گله های گوسفندان با نوای نی چوپانان ، مردان و زنانی که سوار بر چهارپایان از مسیرهای سخت برای جابه جایی مایحتاج خود در تکاپو هستند، هیاهوی کودکانی که در کوچه باغ ها مشغول بازی های محلی هستند، باعث شده که ایرانگردان و حتی جهانگردان زیادی به روستای دیل سفر کنند اما نبودن زیرساخت های اقامتی باعث شده این مسافران نتوانند در منطقه چند روزی باقی بمانند.

گردشگری دیل نیازمند توسعه زیرساخت ها

دهیار دیل با اشاره به اینکه افزون بر گردشگرانی که به صورت خانوادگی به این روستا سفر می کنند برخی مسافران هم در قالب کاروان های بیش از ۱۰ نفره دیل را به عنوان مقصد طبیعت گردی خود انتخاب می کنند تاکید کرد: تقویت زیرساخت های گردشگری روستا ضروری است.

حاتم حق گو عنوان کرد: جمعیت ثابت روستای دیل کمتر از ۲ هزار نفر است اما روزهای پنجشنبه و جمعه با حضور گردشگران شمار افراد داخل روستا افزایش چشمگیر می یابد.

وی عنوان کرد: اگرچه برخی از گردشگران در صحن بقعه متبرکه روستا اقامت می کنند یا از ظرفیت هایی مانند سرویس بهداشتی استفاده می کنند اما این فضاها ظرفیت پذیرایی از همه گردشگران را ندارد.

دهیار دیل ایجاد سنگ فرش های کنار باغستان ها تنها زیرساخت داخل روستاست که محلی برای پیاده روی گردشگران شده است.

وی با اشاره به پیشرفت ۸۰درصدی طرح هادی روستا، وجود زیرساخت هایی مانند اینترنت، آب،برق،گاز و امکاناتی مانند جاده سلامت تاکید کرد: این روستا فضای قابل قبولی برای گردشگری در تمام فصول دارد که در صورت توسعه زیرساخت ها می تواند منجر به مهاجرت معکوس اهالی شهرنشین به روستا نیز شود.

مطالبات حوزه گردشگری

طبیعت رویایی دشتک زیبای دیل سایه سار پیر درختان بلوط و علفزارهای یک دست سبز، کوه های سربه فلک کشیده در کنار هوای مطبوع این منطقه را یکی از شلوغ ترین مقاصد گردشگری کهگیلویه و بویراحمد در فصل بهار کرده است به طوری که در وصف این منطقه گفته اند که سیر و سیاحت در آن را باید تجربه کرد که شنیدن کی بود مانند دیدن، اما با وجود اردوگاه گردشگری در این منطقه خرابی امکانات آب آشامیدنی و آماده استفاده نبودن سرویس های بهداشتی باعث شده که بهره بردار بخش خصوصی اردوگاه مذکور از اهالی همین روستا نتواند از آن درآمدزایی کند و گردشگران هم از نواقص موجود گلایه داشته باشند.

این در حالی است که کارشناسان می گویند: ایجاد زیرساخت های آب آشامیدنی و تعمیر سرویس های بهداشتی که بتواند بقای گردشگران را تضمین کند می تواند افزون بر درآمدزایی از طریق غذاهای محلی سبب رونق فروش سوغات محلی چون انار دانه (انار خشک) رب انار، روغن حیوانی، عسل، ماست، دوغ، سبزی های خشک و سایر محصولات روستا شود.

تعمیر تاسیسات آب دشتک دیل نیازمند اعتبار

رئیس اداره میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی گچساران گفت: تاسیسات آب منطقه گردشگری دشتک دیل که براساس یک تفاهم نامه در اختیار مجریان یک طرح عمرانی این شهرستان قرار گرفته چند سالی است که آسیب جدی دیده و برای تعمیر نیازمند اعتبار است.

رحیم خردمند تاکید کرد: به منظور رفع مشکلات آب آشامیدنی و تعمیر شیرآلات سرویس های بهداشتی منطقه گردشگری دشتک دیل یک میلیارد ریال اعتبار نیاز است.

وی در مورد اسکان شبانه مسافران نیز گفت: راه اندازی اقامتگاه های بومگردی می تواند به رفع این معضل کمک کند.

خردمند تاکید کرد: میراث فرهنگی گچساران آماده پرداخت تسهیلات بانکی و اعطای مجوز به متقاضیان سرمایه گذاری برای راه اندازی اقامتگاه های بومگردی در روستای دیل است.

وی بیان کرد: در صورت ایجاد چنین امکاناتی افزون بر فراهم شدن امکان اقامت شبانه مسافران با پخت و فروش غذاهای محلی می توان به افزایش درآمد اهالی از طریق صنعت گردشگری اقدام کرد.

زیرساخت های تفرجگاه دیل

وی با یادآوری اینکه منطقه گردشگری دشتک دیل چند سالی است که به بخش خصوصی واگذار شده بیان کرد: از سال ۱۳۸۳ تاکنون ۳۰ میلیارد ریال برای ایجاد زیرساخت های این منطقه گردشگری هزینه شده است اما جوابگوی استقبال گردشگران نیست .

رئیس اداره میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی گچساران تصریح کرد: چاه آهکی تامین آب، سرویس های بهداشتی، ۱۸ آلاچیق و ۲۴ سکوی نشیمن از جمله زیرساخت های ایجاد شده در منطقه گردشگری دشتک دیل است.

جاذبه های تاریخی

وی در مورد دیگر جاذبه های گردشگری روستای دیل گفت: ۹ آسیاب، منطقه چرزو و قلعه شاه بهمن از آثار تاریخی روستای دیل است که نیازمند اعتبار برای مرمت است.

خرمند با اشاره به اینکه خانه های بافت قدیمی روستای دیل در اختیار میراث فرهنگی برای حفاظت است تاکید کرد: مالکان این واحدهای مسکونی می توانند با دریافت وام خانه های این منطقه را پس از مرمت و تجهیز تبدیل به اقامتگاه بومگردی کنند.

تامین آب پایدار مهمترین نگرانی اهالی دیل

دهیار روستای دیل با اشاره به اینکه این روستا ۷۰۰ هکتار باغ مرکبات در دل روستا و منطقه چرزو دارد می گوید: تامین آب پایدار مهمترین دغدغه اهالی دیل برای آبیاری باغستان هاست.

حاتم حق گو تاکید کرد: مردم روستای دیل ۲۰۰ هکتار باغ در وسط روستا و ۵۰۰ هکتار باغ نیز در منطقه چرزو دارند که این باغستان ها از نوع پرتقال،نارنگی،انار، لیموترش،لیموشیرین و خرمالو هستند.

وی بیان کرد: کم آبی به ویژه اردیبهشت تا مهر ماه هر سال منبع درآمد اصلی ساکنان روستای دیل را تهدید می کند که نیاز است مسئولان در این خصوص چاره اندیشی کنند.

حق گو خاطرنشان کرد: ۹۰ درصد از درختان باغ های دیل از نوع انار هستند که حداقل هفته ای یک بار باید آبیاری شوند اما در سال های خشکسالی گاهی تا ۲۰ روز آب به آنان نمی رسد.

دهیار دیل با یادآوری اینکه باغ های این روستا تجهیز به سیستم غرق آبی هستند تاکید کرد: سرمایه گذاری های زیادی برای احداث این باغ ها صورت گرفته است.

وی گفت: در حال حاضر باقی مانده آب باغ های روستای مارین با استفاده از کانال و لوله کشی به باغستان های دیل می رسد.

پاسخ مسئولان به دغدغه نخست اهالی دیل

رییس اداره امور آب گچساران در خصوص مطالبه انتقال آب سد کوثر به روستای دیل گفت: در وهله نخست سد کوثر به منظور تامین آب آشامیدنی احداث شده است و تخصیص آب سالیانه این سازه آبی سال های پیش تعیین شده است.

سید معصوم افضلی تاکید کرد: تخصیص آب از سد کوثر به هر منطقه ای نیازمند مجوز وزارت نیرو است.

وی بیان کرد:: امسال ۶۰۰ میلیون تومان برای انجام مطالعات تکمیلی انتقال آب به زمین های دیم شهرستان پیش بینی شده است که دیل یکی از این مناطق است.

وی عنوان کرد: ایجاد یک سد خاکی از دیگر راهکارهای تامین آب باغستان های دیل است که هم اکنون در حال انجام مرحله مطالعات کارشناسی است.

روستای دیل در ۲۷ کیلومتری شمال غربی شهر دوگنبدان مرکز شهرستان گچساران و ۱۸۴ کیلومتری یاسوج مرکز استان کهگیلویه و بویراحمد قرار دارد .

شهرستان گچساران دارای ۱۲۲ روستا و ۳۰ هزار نفر جمعیت روستایی، ۳۸ دهیاری و ۴۴ روستای دارای شورای اسلامی است.