خبرگزاری مهر، گروه استانها – سمیه اسماعیل زاده: کوهستانهای سوادکوه، روستاهای زیادی را در دل خود جای داده و یکی از این روستاها، روستای خِرج است؛ روستایی بر بلندای کوهستان که گرداگردش را کوههای سربه فلک کشیده دوره کردهاند؛ روستایی که در اوایل دهه هشتاد گمان میرفت که روزهای آخرش را نفس میکشد؛ نبود امکانات، سختی عبور و مرور، نبود گازکشی و سختی سرمای زمستانها، عدم اشتغال همه و همه تا آنجا پیش رفته بود که خانوارهای ساکن در آن، یکی پس از دیگری به شهرها کوچ میکردند اما امروز به جایی رسیده که از گردشگران داخلی و حتی خارجی میزبانی میکند و این روایتی از پیشرفت و چراغ امیدی که به همت اهالی روستا و مسؤولان در دل کوهستانها روشن شده است.
زمستان است و پیچ در پیچ، از جاده کوهستانی و پر شیب و آسفالت شده میگذریم تا به روستای خِرج برسیم، با وجود برفی که ابتدای هفته باریده اما جاده خشک است و در گوشه و کنار جاده کمی برف دپو شده و در دوردست همه کوهها پوشیده از برف است؛ برای رسیدن به ابتدای این مسیر کوهستانی، در جاده سوادکوه باید به سمت محور خطیرکوه پیچید و پس از طی ۴ کیلومتر، در سمت چپ جاده تابلوی مسیر روستای خِرج هویدا میشود و پس از گذر از رودخانه، مسیر ۶.۵ کیلومتری کوهستانی و پرشیب آغاز میشود.
پایان این مسیر منظره شگرف کوهستان است، جایی که آسمان نزدیکتر و سکوت طبیعت پرهیبت میشود و خورشید زمستان با وجود کمرمقی، تند و تیز است. به روستا که میرسی ساختمانها یکی در میان کاهگلی و نوساز است، جز انگشت شمار افراد غیربومی، بیشتر جمعیت این روستا بومی هستند، نهالهای کم سن و سال گردو در باغهای اطراف روستا بیانگر توجه دوباره به کشت در منطقه است؛ روستا در دامنه کوهستان واقع شده و عموم کوچههای روستا پر از شیب است.
همگام با رئیس بنیاد مسکن انقلاب اسلامی شهرستان سوادکوه در روستا میگردیم و او از مشکلات آسفالت کوچههای روستا به دلیل صعب بودن مسیر و شیب زیاد منطقه که در برخی کوچههای روستا به ۶۰ درصد هم میرسیده است، میگوید، به یکی از همین کوچههای پر شیب میرویم، جایی که وقتی ماشینمان را متوقف کردیم و تا بخواهیم سنگی زیرچرخهایش بگذاریم، به دلیل شیب جاده به سمت پایین به حرکت درآمده و ترس به جانمان ریخته بود.
امین ولیزاده از زمانی میگوید که در همین کوچه به خاطر شیب زیاد، ادوات راهسازی امکان حضور نداشتند اما این مساله موجب توقف انجام آسفالت نشد و با همکاری دهیار و شورای روستا با بیل بکو آسفالت را به کوچه منتقل کردند و بعد با غلطک آسفالت انجام شد و برای عدم آسیب آسفالت در زمستان سخت اینجا، سیمانپاشی شد و همه این سختی را پشت سر گذاشتند تا مردم روستا از نعمت آسفالت برخوردار شوند.
امسال برای اولین بار ۱۶ روستای شهرستان سوادکوه با اعتبار ۱۱ میلیارد تومان نعمت آسفالت برخوردار شدند وی حرفهایش را اینگونه ادامه میدهد: امسال برای اولین بار ۱۶ روستای شهرستان سوادکوه با اعتبار ۱۱ میلیارد تومان و با همکاری فرماندار، بخشداران و دهیاران از نعمت آسفالت برخوردار شدند که یکی از آنها همین روستای دوردست و کوهستانی خِرج است که برای انجام این مهم ۳۸۰ تن آسفالت ریخته شد و مشکل اهالی برای تردد داخل روستا حل شده است.
رئیس بنیاد مسکن شهرستان سوادکوه با اشاره به ایجاد امکانات در روستاها و بازگشت به روستاها به تسهیلات ۲۰۰ میلون تومانی درسال ۱۴۰۱ و ۳۵۰ میلیون تومان در سال ۱۴۰۲ با سود ۵ درصدی برای ساخت و مقاومسازی مسکن روستایی اشاره میکند و میافزاید: در سال گذشته به ۴۲۰ نفر و در سال جاری تاکنون به ۱۵۰ نفر این تسهیلات پرداخت شده است.
طرح هادی موجب ساماندهی و اصلاح بافت روستاها شده و یکی از اقدامات اثرگذار در آبادانی و توسعه روستایی است، ولیزاده در این رابطه با بیان اینکه از ۱۵۸ روستای شهرستان سوادکوه نزدیک به ۱۰۰ روستا دارای طرح هادی و ۴۳ روستا نیز تعیین محدوده نشدند، میافزاید: در سال جاری، طرح هادی ۷ روستا مورد بازنگری قرار گرفت و برای یک روستا نیز طرح هادی تهیه شد.
دهیار روستای خِرج نیز در این روستاگردی همراهمان است و از مقطعی میگوید که اهالی روستا به دلیل نبود امکانات مجبور به کوچ به شهرها شدند و سپس میافزاید: طی این سالها، یکی بعد از دیگری امکانات به این روستا وارد شد و در مدت چند سال اخیر بازگشت به روستا بیشتر شده و در سرشماری سال ۹۵ جمعیت روستا به ۳۰ خانوار رسید و اکنون نیز جمعیت روستا به ۵۰ خانوار افزایش یافته است.
رمضان خسروی با بیان اینکه اکنون روستا از نعمت آب، برق، گاز و جاده دسترسی مناسب برخوردار است، ادامه میدهد: زمستانهای این منطقه بسیار سرد و سخت است و در سال ۹۳ و ۹۴ روستا از نعمت گاز برخوردار شد و برای تأمین آب شرب نیز یک منبع ۱۱۰ هزار لیتری احداث شد و شبکه آبرسانی نیز که در سال ۶۰ انجام شده بود، امسال دوباره نوسازی شده است تا از هدررفت آب جلوگیری شود و همچنین، مسیر دسترسی ششونیم کیلومتری روستا از کیلومتر چهار جاده خطیرکوه، طی سال گذشته و سالجاری با اعتبار ملی ۱۴ میلیارد تومانی آسفالت شد و جاده داخل روستا نیز امسال آسفالت شد.
بیش از دو دهه قبل روستا برقکشی شد اما اکنون، تمام سیمکشی برق روستا از سه کابلی مسی به کابل خودنگهدار تغییر یافتند
خسروی با اشاره به کوهستانی و بادخیز بودن منطقه و احتمال قطعی برق میگوید: بیش از دو دهه قبل روستا برقکشی شد اما اکنون، تمام سیمکشی برق روستا از سه کابلی مسی به کابل خودنگهدار تغییر یافتند تا هم از سرقت جلوگیری و هم قطعی و نوسانات برق کم شود.
وی عامل دیگر اثرگذار در بازگشت به روستا را اردوگاه فرهنگی و تربیتی شهدای خرماکلا در ابتدای ورودی روستا میداند که موجب معرفی روستا در سطح منطقه و کشور شده است. اردوگاهی در ارتفاع یک هزار و ۵۰۰ متری از سطح دریا با فضای خوابگاهی و سوئیت، فضاهای ورزشیای همچون زمین چمن فوتبال، زمین والیبال و تیراندازی، سالن اجتماعات و جلسات، کتابخانه و در نهایت آرامگاه شهید گمنامی در میانه حسینیه آن.
مهرداد خسروی عضو شورای روستای خرج در ادامه حرفهای دهیار میگوید: زمانی روستای خرج حالت متروکه یافته بود و جمعیت آن به ۳ خانوار رسیده بود اما اکنون با ارائه خدمات و ایجاد امکانات، جمعیت روستا به ۵۰ خانوار افزایش یافته است.
وی با بیان اینکه شغل بیشتر مردم روستا کشاورزی (کشت گندم و جو) و دامداری است، میافزاید: دامداران روستا نزدیک به ۵ هزار دام سبک و حدود ۲۰۰ دام سنگین دارند و سالانه ۳ تا ۵ تن گوشت قرمز و یک تن لبنیات تولید میکنند.
در کنار تولیدات دامی و کشاورزی، اهالی این روستا به تلاش بیشتر یکی از فرزندان شهید همین روستا، یک اردوگاه فرهنگی و تربیتی مردم نهاد را با نام شهدای خرماکلا به راه انداختند.
اولین اردوگاه مردم نهاد در کشور که در سال ۹۲ با رویکرد کمک به فعالان فرهنگی و تربیتی و تلاش اهالی، همکاری گروههای جهادی و همراهی مسئولان در این روستا پا گرفت و از آن زمان تاکنون، میزبان اردوهای ورزشی، فرهنگی و مراسمات مذهبی است و در طی سال علاوه بر حضور گردشگران داخلی، گردشگران دیگر کشورها را نیز میزبانی میکند و روستایی که میرفت از آن تنها نامی به یاد بماند با مشارکت و همیاری جانی دوباره یافته است.